Bastaardkikker of groene kikker

 

Bastaardkikkers (groene kikkers) blijven voor hoofdbrekens zorgen. Hoe noem je ze nu eigenlijk en hoe herken je ze. Het bleek op uiterlijk toch niet zo makkelijk om te zien of een kikker nu een bastaard of een zuiver poelkikker was. Met behulp van de voetwortelknobbel kon bij gevangen exemplaren wel uitgemaakt worden om welke soort het ging. Ook het geluid bij koorzang van de poelkikker is een duidelijk en betrouwbaar kenmerk. De poelkikker heeft een uitgesproken en vrij grote knobbel vlak voor de basis van de kleine teen. Poelkikkers roepen heel regelmatig, terwijl bastaardkikkers een wat onrustige roep hebben. 

Viervlek (Libellula quadimaculata)

 

Hier zit een viervleklibel wat te verpieteren in de regen, in de oeverbegroeiing van een ven. Hier vonden we wat eitjes in het bronmos die van de kleine watersalamander afkomstig bleken. De kleine watersalamander heb ik zelf eigenlijk niet gezien dit hemelvaartsweekend en lijkt in Drenthe dus niet al te talrijk. In Drenthe komen wel alle watersalamandersoorten van Nederland voor mede dankzij Dick Hillenius, die net als vele collegaherpetologen het moeilijk kon laten om met dieren te gaan slepen. 

Bruine vuurvlinder (Heodes tityrus)

 
Deze vuurvlinder vonden we op wat ontboste stroken die bedoeld waren om het leefgebied van de zandhagedis in die omgeving te vergroten. De vegetatie bestond daar voor een groot gedeelte uit zuring, wat de waardplant voor deze vlinder is.
De zandhagedis is in Drenthe niet zo talrijk, waarschijnlijk omdat de meeste terreinen nogal vochtig zijn en warme open zandplekjes om de eieren te leggen nogal schaars. Vanwege het weer waarbij de zon zich niet liet zien hebben we ook in dit gebied geen zandhagedissen waargenomen. 

Keizerlibel

  

Levendbarende hagedis met wolfspin

 

Deze hagedis had geluk. Op de plek waar we hem terugzetten na hem even bewonderd te hebben bevond zich een wolfspin. Blijkbaar had het vangen niet zo erg veel indruk gemaakt, of was hehij te hongerig. Feit is dat hij vrijwel direct na het terugzetten deze wolfspin te pakken kreeg. 

Levendbarende Hagedis met eicocon

  Deze Levendbarende Hagedis heeft net de wolfspin verorberd.
De eicocon heeft niet zijn belangstelling en steekt nog uit zijn bek. 

"Zwarte" Baars

 
Dit baarsje uit een voedselarm ven heeft een opvallend zwarte rug. Opvallend is dat dit exemplaar net een soortgenoot aan het verslinden is. Kannibalisme komt bij baarzen en snoeken heel veel voor en is zeker bij snoeken een regelmechanisme om het aantal snoeken in het open water te beperken. 

Klein Addertje

 

Dit kleine addertje vonden we doordat op dezelfde plek net een groot vrouwtje werd gezien. Ze voelde zich kennelijk nogal beschermd door de plantengroei, zodat ik deze foto nog kon maken. In totaal hadden mijn groepen ongeveer twaalf adders gezien. Het gebied bij Geeuwenbrug waar dit exemplaar vandaan kwam was in het noorden nog talrijk aan adders.
Het was wel illustratief voor de gevaren van het nieuwe heidebeheer met grote grazers. Grote gedeelten van het gebied, met name de drogere waren voor reptielen niet geschikt meer omdat de vegetatie te kaal werd door de begrazing met teveel pony's. Pas op het moment dat we wat betere vegetatiestructuren tegenkwamen vonden we adders en bleken ze behoorlijk talrijk. Daar staat tegenover dat in de andere 65 procent van het gebied geen adders meer konden leven.
Hopelijk wordt het besef langzamerhand groter dat begrazing en bescherming van het leefgebied voor reptielen niet samen gaan. Aangezien dit soort vochtige heidegebieden voor adder eigenlijk nog de enige leefgebieden in ons land zijn, is het belangrijk dat het beheer terdege rekening boudt met het belang van deze gebieden voor het voortbestaan van deze soort. Zeker in natuurgebieden moet de vegetatie meer met rust gelaten worden en kan om het terrein open te laten, volstaan worden met het verwijderen van opslag van bomen en af en toe kleinschalig plaggen. 

Bruine kikker ter vergelijking

  

Heikikker

 
Heikikkers zijn algemeen in de natuurgebieden die we bezocht hebben. In het agrarisch gebied wordt de heikikker verdrongen door de bruine kikker die meer een voorkeur voor voedselrijke wateren heeft voor het leggen van de eieren. Heikikkers planten zich over het algemeen voort in voedselarme lichtzure vennen. Bij sterke verzuring leggen ook de heikikkereieren en larven het loodje en verdwijnen de amfibieën uit de vennen. 

De knoflookpad

 

Donderdagnacht ben ik met een wat kleinere groep nog op zoek gegaan naar de knoflookpad. Bij een ijsbaan in de buurt komt de grootst bekende populatie knoflookpadden van Nederland voor. Daarvan heb ik een klein exemplaar gezien dat zich toevallig op de betonweg bevond. Hier laat hij zich van de voordeligste kant zien, aan de rechterkant ontbreekt zijn oog. 

Het Hemelvaartsweekend 2006

Tijdens het hemelvaartweekend zat het weer niet helemaal mee. Slechts op zondag liet de zon zich af en toe zien. Desondanks werden er behoorlijk wat reptielen waargenomen. Als het weer te slecht werd om nog naar reptielen te zoeken werden de schepnetten gebruikt om op nog niet geïnventariseerde plekken wat vissen en amfibieën te vangen .